Nguyễn Đức Nhật

Khi lắc chai Coca Cola lên vài lần chúng ta sẽ thấy phần nước bên trong lập tức sôi sục, chỉ chực cái bật nắp nhẹ là phun trào toàn bộ những gì nó chứa. Con người cũng thế - mọi nguồn lực, sức mạnh, trí tuệ cần thiết để đạt được bất cứ ước mơ nào không ở bên ngoài mà nằm sẵn trong mỗi chúng ta. Và tiềm năng vô tận ấy sẽ mãi ngủ yên đối với những ai e ngại rủi ro, vây quanh mình sự đảm bảo, an toàn và trông mong cuộc đời bình lặng trôi qua – như một chai coca bị bỏ quên trên kệ. Chúng ta cần lắm những cú hích, xô đẩy, thậm chí vùi dập của cuộc sống để đánh thức người khổng lồ trong ta. Hãy như một chai Coca, sẵn sàng chờ đón cuộc đời “lắc” và một giây phút “bật nắp” để có thể “bung ra” mạnh mẽ hơn bao giờ hết, để sống trọn niềm đam mê và khát kháo chinh phục mọi đỉnh cao.

“Bạn trao đi rất ít khi cho bằng tài sản của mình. Bạn thực sự trao tặng chỉ khi cho đi chính mình.” [You give but little when you give of your possessions. It is when you give of yourself that you truly give.] -- Kahlil Gibran (Tác gia Mỹ gốc Lebanon) Chuyện "biết cho đi" không phải là một đề tài mới - vấn đề xin được bàn luận ở đây là "cho gì?". Cuộc sống hiện đại "ấn" vào tâm trí ta hình ảnh những tặng phẩm vật chất hay những thứ đo bằng tiền bạc.  Cái "cho" ấy không có gì xấu nhưng quá thiển cận nếu nghĩ đó là toàn bộ những gì ta có thể tặng cho người khác, cho cuộc sống này. Người biết cho đi thật sự sẽ trao tặng thứ độc nhất trên đời, là tài sản quý giá nhất đời mình, món quà sẽ được trao đi mãi mãi: thời gian của họ. 

“Tôi muốn nhìn thấy một con người tự hào về nơi anh ấy sống. Tôi muốn thấy một người sống xứng đáng để nơi anh đi qua tự hào về anh ấy.” [I like to see a man proud of the place in which he lives. I like to see a man live so that his place will be proud of him.  ] -- Abraham Lincoln  (Tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ) Hôm nọ tôi đi cùng một người bạn dự tiệc sinh nhật của một câu lạc bộ sinh viên. Điều gây ấn tượng cho tôi không chỉ là nhiệt huyết của các bạn trẻ mà ánh lên trong đôi mắt từng thành viên là niềm tự hào khi cùng kỷ niệm 12 năm thành lập và hừng hực khí thế cho chặng đường sắp tới. Trước đó hơn nửa năm, tôi lại có dịp tiếp xúc một nhóm khác cũng thành lập từ 12 năm trước. Nhóm từng được đánh giá là đội mạnh nhất trong mạng lưới ở châu Âu giờ đã tan rã vì nhiều lý do. Trong buổi giao lưu, tôi có thể cảm nhận sự tiếc nuối của các cựu thành viên về một thời huy hoàng.

“Thật ra chẳng có điều gì khiến ta phải phiền muộn – chỉ có suy nghĩ của ta về điều đó mới khiến ta phiền muộn.” [People are not disturbed by things, but by the view they take of them ] -- Epictetus (Triết gia Hy Lạp) Tâm trí con người linh lợi hơn bất cứ sinh vật nào trên trái đất – nó giúp chúng ta kiến tạo nên những kỳ quan, chế ngự thiên nhiên hay khám phá những bí ẩn của vũ trụ. Tuy nhiên, cũng chính tâm trí ấy là căn nguyên những thống khổ cho con người khi nó sáng tạo nên hệ quy chiếu để xét đoán về tất cả mọi thứ.

“Một chú khỉ nắm đầy hạt đậu trong hai tay. Một hạt đậu nhỏ rơi xuống đất. Nó cố nhặt hạt đậu ấy lên bèn đánh rơi hai mươi hạt khác. Nó lại cố nhặt hai mươi hạt đậu kia lên và thế là làm tất cả hạt đậu còn lại rơi hết. Không còn bình tĩnh, nó hất tung những hạt đậu rồi chạy mất.” [A monkey was carrying two handfuls of peas. One little pea dropped out. He tried to pick it up, and split twenty. He tried to pick up the twenty, and split them all. Then he lost his temper, scattered the peas in all directions and ran away] -- Leo Tolstoy (Đại thi hào Nga, tác giả “Chiến tranh và Hòa bình”)           Dù văn minh nhân loại đang ở vào thời kỳ thịnh vượng và phát triển hơn hết thảy tiến trình lịch sử, chúng ta – con người chưa bao giờ lại sống trong một thế giới thiếu thốn bậc nhất như hiện nay. Thường trực trong tâm trí ta là suy nghĩ “tôi không có đủ…”: đủ giỏi, đủ thông minh, đủ giàu, đủ thăng tiến, đủ nổi tiếng, đủ hạnh phúc, đủ mập, đủ ốm,…

“Kẻ thù lớn nhất của chúng ta, thứ ta phải không ngừng đấu tranh, ở trong chính chúng ta.” [Our greatest enemies, the ones we must fight most often, are within.] -- Thomas Paine (Chính khách, một trong những vị lập quốc của Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ) Chúng ta có lẽ đã nghe quá nhiều từ các bậc thầy tâm linh, những tác giả nói về đề tài làm chủ bản thân. Rất nhiều người chỉ đơn thuần lặp lại vanh vách những điều như “phải vượt lên chính mình”, “không thể bắt ai thay đổi ngoại trừ chính mình”, “chiến thắng bản thân là chiến thắng khó nhất nhưng oanh liệt nhất”,… Thế nhưng dễ thường chúng ta lại quá bận rộn với các tác nhân bên ngoài mà quên mất rằng ta đã và đang là nô lệ của tâm trí, của con người xấu xa bên trong.

“Nỗi đau được chia sẻ sẽ vơi đi phân nửa.” [Shared sorrow is half sorrow.] --Ngạn ngữ Đan Mạch Đối với không ít người, chia sẻ những nỗi niềm của bản thân là điều hết sức khó khăn. Họ coi đó là dấu hiệu của sự yếu đuối hay dại dột khi cho người khác biết nỗi đau của mình. Thật ra, dám mở lòng về bản thân mới thể hiện sự mạnh mẽ và trưởng thành tâm khảm đích thực.